MAAŞLI MİMARLARIN İMZA YETKİSİ

Merhaba,
Ben maaşlı çalışan bir mimarım. Daha doğrusu, yıllardır çalıştığım büroda ortaklığım yok. Tasarım sürecinde ise oldukça söz sahibiyim, hatta bazı projeler tamamen benim ürünüm, ama resmi işlerde patronun adıyla sunuluyor tabii.
Yaşımız artık otuza geldi neredeyse, onun da içi elvermemiş olacak ki, geçenlerde patronumun teşvikiyle mimarlar odasının serbest mimarlık mührü dediği oda kaşesinden almak için odaya başvurdum. Oda bana hemen maille cevap verdi; mimarlık mührünün sadece "büro tescil belgesi" olan mimarlara verildiğini söyledi. Ben de geldim patrona dedim böyle böyle, beni de ortak edeceksin büroya.
Demedim tabii. Komik olurdu zira, adam mührünü al, sen de imzanı at dediğine diyeceğine pişman olurdu :) Zira tabi.
Yani, çalıştığın büroda ortaklığın, veya kendi büron yoksa, oda senin hiçbir surette mimar olarak bir imza sahibi olmana izin vermiyor. Tecrübeli bir meslek adamı olarak gerek çalıştığım büroda, gerek dışarıda tasarladığım herhangi birşeyin müellifi olarak görünemiyorum.
Hakikatte müellifiyim, ama oda öyle değilmişim gibi görünmeye zorluyor.
Yanlış öğrendiğim bir durum, veya bu durumun bir çözümü var mı acaba? İnşallah vardır da bilen arkadaşlar anlatır, öğrenirim. Benim geldiğim nokta bu.
Bu, şöyle bir garabeti de doğuruyor; "freelance" dediğimiz tarz çalışmak imkânı kalmıyor. Mimar vasfını taşıman birşey ifade etmiyor, kendi büron yoksa herhangi birşeyi tasarlayamazsın. Dışarıdan bir iş aldın, veya babana bir ev tasarladın en basitinden, müellifi olamıyorsun.
Büro haricinde bir iş yaptın meselâ, oda sana imza yetkisi vermeyerek bunu bir arkadaşına imzalattırarak hile hurdaya teşvik ediyor insanı. Ayrıca meslek haklarımızı korumakla yükümlü olduğu halde, tam tersi benim haklarımı elimden alıyor, kendi kendimi aşağılamama sebep oluyor.
Peki ben neden odaya kayıtlıyım? Neden yüzlerce liralık aidatı benden alıyorlar? Aidatını ödeyerek kayıtlı olduğum kurum, aidat alırken yüzlerce mimar çalıştıran büronun sahibiyle beni bir tutuyor, ikimizden de aynı parayı alıyor. Paşam senin büro tescil belgen yok, imza yetkin de yok, sen vermesen de olur demiyor. Ama kardeşim bir kaşe vereceksin, ben kendi meslekî şerefimi koruyacağım, kendi çizdiğim projeyi gidip başkasına imzalattırmayacağım dediğimde olmaz diyor. Ben böyle sisteme selam ederim.
Bunun adı kölelik sistemidir, mimarlık bölümünden mezun olduğum halde mimarlık hakkının elimden alınmasıdır. Şahsiyetimin, ve okulun bana verdiği diplomanın aşağılanmasıdır.
Maaşlı çalışan bir mimar, yine de mimardır, tasarlayabilir. Odanın sadece büro tescil belgesi sahip kişilere imza yetkisi vermesi bizlere yapılan büyük bir hakarettir.
Bu konuda birşeyler yapılması gerekir. Patron ve kapital odaklı bir mimarlık piyasasından kurtulmamız için çok önemli bir adım bu.

isimsiz